Nina abeSinakanaka sezincwadi ebezibhalwa nguMalimande kwabamhlophe abeLungu , uKhaba limile lodwa ngaseNhlungwane abanye amakhaba emila izixelelegu! IMamba yeVuna eth’ukuvuka yadla abakaYise! Ngiyayibingelela yonke iNgabade enhla nasezansi , kungu mhla wamashumi amabili kuNhlaka (Meyi) onyakeni ka 2023 . Ngethemba basaphila abeZulu eliphezulu . Cha, thina sisaphila eNdinaneni .
UMbola wentaba.
Nina beZulu eliphezulu lo muthi eniwubona esithombeni kuthiwa uMbola wentaba igama lawo lesiZulu, ngesiSayenyensi kuthiwa i-Eucomis vandermerwii. Lo muthi usemndenini yeziklenama ezibizwa ngeHyacintthaceae plants . Miningi iMibola nina beQhawe kukhona ezinye izinhlobo ezingenawo amabala. OweNtaba kuphela onamabala .Uvamise ukumila ezindaweni ezinamatshe. Kukhona enye inhlobo yoMbola ebizwa ngeEucomis automnalis ecishe isebenze ngendlela efanayo neyoMbola wentaba , yona-ke ayinawo amabala . Kanti kukhona noMbola oyisihlahla esikhulu okwakhiwa ngawo amaWisa . Lo muthi uMbola wentaba nina beSilo njengoba kuthiwa uMbola nje kungoba ubolisa , ubolisa izinto zabakhunkuli. Usebenza kakhulu kwezamadliso , awuliboni idliso lo muthi . Ulibolisa uwodwa vo. Kusebenza isigaxa sawo , siyaphekwa sibe yisiphungo esiphungwa umuntu ohlushwa yidliso . Umsebenzi oMbola ukubolisa . Ngakho-ke uma uhlushwa yidliso kuhle uqale ngokuphunga isiphungo soMbola ngaphambi kokuba uphalaze . UMbola ubuye ungene futhi nakwezokuphalazela ukukhipha idliso . Kuhle ukuba umuntu ahlale enawo lo muthi , ukuze uma umuntu ephuphe edla avuke ekuseni aphuze wona ngaphambi kokuba afake utho emlonyeni . Iyobola yonke leyo nyakanyaka umuntu ayidle ngayizolo. Lo muthi nina beSilo ubuye ungene nasentelezini echela ikhaya ukubolisa nokuphazamisa zonke izinto zabathakathi. Lo muthi kuye kuchelwe ngawo um,a kuzoba nomcimbi, nangenkathi umcimbi usuphelile noma usudlulile. Kanti nabo abathakathi bayawuthaka uma bakha isichitho seququ lokunuka kabi. Leso isichitho abasithumela kumuntu , anuke kabi kube sengathi lowo muntu akagezi nhlobo , unuka kakhulu amakhwapha kanye nomlomo. Umuntu oshaywe ngaleyo nhlobo yesichitho ngisho engageza kanjani , azifuthe ngamakha , axubhe kanjani kodwa liyolokhu liqhamuke njalo iphunga. Unuka kakhulu uma ezoya ezindaweni ezibalulekile njengama-Inteviews. UMbola wentaba uyangena nakozokugqumela nokugeza isichitho , zonke nje izinhlobo zezichithio. Isikhathi esiningi umuthi okwakhiwa ngawo isichitho ubuye usikhiphe futhi isichitho.
Niphile nina beNhlenhlanyovane ka Ndaba ehlehle futhi ngoBulawayo yazithatha zonke izihlangu zoMbelebele! Yzithatha zonke izihlangu zoDlambedlu! Thola olunye ulwazi ngempande kuYou Tube wethu osihloko sithi “Kholo Khumalo TV:’